Taalwetenschapper Lieke Stoffelsma van de Radboud Universiteit heeft een NWO Veni-beurs ontvangen voor haar project “Reading Beyond Borders”. Daarin onderzoekt ze hoe moedertaalkennis invloed heeft op leren lezen in het Engels als tweede taal in niet-Westerse contexten (Ghana, Zuid-Afrika en Hongkong). In deze blog beschrijft ze de achtergrond en opzet van haar onderzoek en hoe ze de resultaten zal vertalen naar de onderwijspraktijk. 

Bij mondelinge toetsen voor Duits is de variatie tussen scholen erg groot, bijvoorbeeld wat betreft het bereikte taalniveau, de gebruikte thema’s en de beoordeling. Om dat laatste aspect te verbeteren, doet taalwetenschapper Jasper van den Berg een voorstel, gebaseerd op zijn masterscriptie.

Organiseer taalexamens rond inhoudelijke thema’s, schrijven Nivja de Jong en Sible Andringa namens het Meesterschapsetam Moderne Vreemde Talen. Dat geeft leerlingen meer controle over het examen en creëert cultuurbewuste burgers. Lees hier hun opiniebijdrage die eerder verscheen in NRC.

Het vertalen van verbale humor is geen sinecure. Dit blijkt ook uit het prijswinnende scriptie-onderzoek van Sara Bergen naar de ondertiteling van de populaire serie RuPaul’s Drag Race. Zij ontdekte dat meer dan de helft van de verbale humor verloren gaat in de Nederlandse en Duitse ondertitels.

Aan de hand van zijn ervaringen in het universitair en middelbaar onderwijs schrijft student Franse taal en cultuur Steven Hoogwout over de staat van Nederland als taalland en de toekomst daarvan. Grote maatschappelijke veranderingen bedreigen de meertaligheid waarop ons land zich sinds eeuwen heeft kunnen beroepen. Hoewel de vakdocent moderne vreemde talen niet in zijn eentje de zonden van de wereld op zijn schouders kan dragen, bestaan er desalniettemin concrete en efficiënte stappen die genomen kunnen worden om de nieuwe generatie scholieren bewust te maken van het nut en de lol van een vreemde taal.

Als taaldocent heb je vaak met literatuur te maken, maar burgerschapsonderwijs lijkt soms ver van je af te liggen. Toch bestaat burgerschapsonderwijs niet alleen uit feiten over ‘burger zijn’ (democratie, wetten en instellingen): in navolging van Descartes kunnen we zeggen: ‘cogito ergo civis sum’ (ik denk, daarom ben ik een burger). Kritisch denken, lezen, luisteren en vragen; empathisch vermogen ontwikkelen en kennis van de wereld uitbreiden: dat zijn burgerschapscompetenties die waar ook het talenonderwijs aan bijdraagt. In deze blog vertelt Vincent Hernot welke rol literatuuronderwijs hierin kan spelen.

Marie Rickert heeft een proefschrift geschreven over hoe kinderen zich oriënteren op twee verschillende talen als ze in de Duits-Nederlandse grensregio wonen. Rickert heeft veldwerk gedaan bij taaldiverse kinderopvang centra, waar ze door middel van notities, audio-, en video-opnamen kijkt hoe er wordt gemedieerd door verschillende taalideologieën. Lees hier meer over haar promotieonderzoek. 

Docenten moderne vreemde talen (mvt) zijn het er unaniem over eens: een nieuwe taal leren betekent vooral leren communiceren in die taal. In de toetspraktijk komt dit echter vaak niet (voldoende) tot uiting. Charline Rouffet probeert in haar proefschrift inzicht te krijgen in de mogelijkheden van toetsen om de mvt-onderwijspraktijk te verbeteren.

Sebastiaan Dönszelmann (Vrije Universiteit) is vakdidacticus moderne vreemde talen en expert op het gebied van doeltaaldidactiek. Die kennis zet hij ook in voor het geven van workshops aan aankomende docenten Nederlands als tweede taal. Hij krijgt soms de vraag of een opleidingsonderdeel over doeltaaldidactiek nu wel zo nodig is, ervan uitgaande dat bij NT2-onderwijs het gebruik van de doeltaal al zo vanzelfsprekend is. In deze blogbijdrage stelt hij dat die reactie op verkeerde aannames berust, en dat een training in doeltaaldidactiek een ware eye-opener is voor deze doelgroep.

Mensen die een leven lang tweetalig zijn, krijgen gemiddeld later symptomen van de ziekte van Alzheimer. Maar kan een taal leren na je 65e ook bijdragen aan gezond ouder worden? In dit blog, vertelt Jelle Brouwer over zijn promotieonderzoek naar ouderen met een depressiegeschiedenis die een cursus Engels volgden.