Kristina Goodnight rondde onlangs een promotieonderzoek af over de professionalisering van docenten in het inzetten van dramatechnieken als didactisch middel om leerlingen te stimuleren tot communicatie in de taalles. Leerlingen in het mvt-onderwijs zijn vaak huiverig om te spreken in de doeltaal. Door tijdens een dramatechniek in een rol te stappen, wordt het voor hen minder spannend om zich in de vreemde taal uit te drukken en misschien beleven ze er zelfs plezier aan.

Zou jij een vrouw ook een acteur noemen in plaats van een actrice? En als je leest: “De vrachtwagenchauffeur zette de radio aan omdat zij wat afleiding nodig had,” – verrast het voornaamwoord zij je dan? Het experimentele deel van mijn promotieonderzoek, waarover deze blog gaat, onderzocht hoe jonge meertalige volwassenen voornaamwoorden verwerken na verschillende soorten persoonstitels (bijvoorbeeld moeder, lezer of journalist).

Wat is er mooier dan de taal waar je zelf je hart aan hebt verloren te onderwijzen aan een nieuwe generatie? Ik vrees dat niet elke docent in deze tijd met dit gevoel de klas instapt. Iedere leraar loopt aan tegen demotivatie, of dit nu van de leerling of van hemzelf komt. De docent weet…

Voor haar promotieonderzoek aan de Universiteit Gent onderzocht Margot Fonteyne wat er gebeurt wanneer taalleerders bij schrijfopdrachten online vertaalhulpmiddelen, zoals woordenboeken en vertaalmachines (denk aan Google Translate en DeepL), mogen gebruiken. Aan de hand van schermopnames, oogbewegings- en toetsenborddata bracht ze door verschillende vertaalhulpmiddelen ondersteunde schrijfprocessen van een groep Nederlandstalige cursisten Zweeds in kaart. In deze blog lees je meer over haar onderzoek.

Foekje Reitsma ontwikkelde voor haar promotieonderzoek aan de Carl von Ossietzky Universiteit Oldenburg (Duitsland) een app voor het spreekonderwijs. In deze blog laat zij zien welke effecten werken met een app op vloeiendheid kan hebben.

Op vrijdag 28 maart kwam een groep docenten Duits bij elkaar op de HAN in Nijmegen voor een van deze bijeenkomsten van “Gebt uns eine*n Studi”. De regiobijeenkomst van de gemeenschappelijke actie van alle (leraren-)opleidingen Duits in heel Nederland trok uiteraard vooral docenten uit de omgeving Nijmegen. Maar ook van verder weg reisden sommigen af naar de HAN waar ze een vol programma volgden, georganiseerd door Fontys, de HAN en de Radboud Universiteit. Tijdens deze middag spraken docenten met elkaar over manieren om leerlingen te motiveren om Duits te studeren.

Zo’n zeventig Leraren in Opleiding uit alle windstreken verzamelden zich op 31 maart op het Science Park in Utrecht voor een intensieve netwerkdag. Naast het ontmoeten van andere kersverse talendocenten uit het hele land, deed ik kennis en inspiratie op vanuit zowel pedagogische als didactische invalshoeken. Het schoolvak Engels was goed vertegenwoordigd, maar ook docenten in wording voor de schoolvakken Frans, Spaans en ‘mijn’ vak Duits gaven samen met de diverse lerarenopleiders acte de présence.

Projecten die meertalige leerlingen en hun reguliere leerkrachten ondersteunen, zijn in opkomst. Gisi Cannizzaro (HLE Network) stelt dat ook de leerkrachten van meertalige kinderen buiten het reguliere onderwijssysteem (in het ‘informele onderwijs’) ondersteuning nodig hebben. Ze schetst hoe een professionele moedertaalonderwijssector eruit zou kunnen zien, geïnspireerd door voorbeelden uit het buitenland.

Meertaligheid wordt vaak in verband gebracht met een grotere cognitieve flexibiliteit. Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat het ook kan bijdragen aan het vertragen van cognitieve achteruitgang bij de ziekte van Alzheimer. In haar met de Jan Brouwer Scriptieprijs bekroonde scriptie onderzocht Annika Stalman hoe meertalige ervaring de structuur en efficiëntie van het semantisch geheugen beïnvloedt, met name bij mensen met een genetisch verhoogd risico op deze vorm van dementie. Haar bevindingen onderstrepen het belang van meertaligheid, zowel in het onderwijs als voor cognitieve gezondheid op latere leeftijd.

Alhoewel ze een grote minderheidsgroep vormen, is er nog maar weinig onderzoek gedaan naar de ervaringen van de Duits-sprekenden gemeenschap in Nederland. Om deze kloof te overbruggen, leidde Dr. Naomi Truan het project Duits in Nederland, waarin studenten Duitse taal en cultuur van de Universiteit Leiden personen uit deze gemeenschap interviewden. Deze blog geeft een korte beschrijving van het project en de corpus uitgave van de interview transcripten, die de ervaringen van Duits-sprekenden in Nederland belichten.