De correcte uitspraak van klanken is belangrijk wil je begrepen worden. Wat doen mensen: klanken juist heel duidelijk uitspreken of gaat men voor uitspraakgemak? Beide, betoogt taalkundige Daan van Soeren, die zijn proefschrift onlangs aan de Rijksuniversiteit Groningen verdedigde. Hoe deze balans tot stand komt, is heel efficiënt. In deze blog licht hij zijn onderzoek toe.

Op 24 september ontving Ewout van der Knaap het Bundesverdienstkreuz, een hoge Duitse onderscheiding, vanwege zijn functie als bruggenbouwer tussen Nederland en Duitsland. Een iets ingekorte tekst van zijn dankwoord staat in zijn eigen vertaling in deze blog.

Mirjam Günther, lector Meertaligheid en Geletterdheid aan NHL Stenden, schrijft over een recent verschenen publicatie van het Meer kansen Met Meertaligheid (3M)-project waarin leerkrachten leerden hoe ze van handelingsverlegen met betrekking tot omgaan met meertaligheid in de klas handelingsbekwaam werden.

Taalwetenschapper Lieke Stoffelsma van de Radboud Universiteit heeft een NWO Veni-beurs ontvangen voor haar project “Reading Beyond Borders”. Daarin onderzoekt ze hoe moedertaalkennis invloed heeft op leren lezen in het Engels als tweede taal in niet-Westerse contexten (Ghana, Zuid-Afrika en Hongkong). In deze blog beschrijft ze de achtergrond en opzet van haar onderzoek en hoe ze de resultaten zal vertalen naar de onderwijspraktijk. 

Bij mondelinge toetsen voor Duits is de variatie tussen scholen erg groot, bijvoorbeeld wat betreft het bereikte taalniveau, de gebruikte thema’s en de beoordeling. Om dat laatste aspect te verbeteren, doet taalwetenschapper Jasper van den Berg een voorstel, gebaseerd op zijn masterscriptie.

Organiseer taalexamens rond inhoudelijke thema’s, schrijven Nivja de Jong en Sible Andringa namens het Meesterschapsetam Moderne Vreemde Talen. Dat geeft leerlingen meer controle over het examen en creëert cultuurbewuste burgers. Lees hier hun opiniebijdrage die eerder verscheen in NRC.

Het vertalen van verbale humor is geen sinecure. Dit blijkt ook uit het prijswinnende scriptie-onderzoek van Sara Bergen naar de ondertiteling van de populaire serie RuPaul’s Drag Race. Zij ontdekte dat meer dan de helft van de verbale humor verloren gaat in de Nederlandse en Duitse ondertitels.

Aan de hand van zijn ervaringen in het universitair en middelbaar onderwijs schrijft student Franse taal en cultuur Steven Hoogwout over de staat van Nederland als taalland en de toekomst daarvan. Grote maatschappelijke veranderingen bedreigen de meertaligheid waarop ons land zich sinds eeuwen heeft kunnen beroepen. Hoewel de vakdocent moderne vreemde talen niet in zijn eentje de zonden van de wereld op zijn schouders kan dragen, bestaan er desalniettemin concrete en efficiënte stappen die genomen kunnen worden om de nieuwe generatie scholieren bewust te maken van het nut en de lol van een vreemde taal.

Als taaldocent heb je vaak met literatuur te maken, maar burgerschapsonderwijs lijkt soms ver van je af te liggen. Toch bestaat burgerschapsonderwijs niet alleen uit feiten over ‘burger zijn’ (democratie, wetten en instellingen): in navolging van Descartes kunnen we zeggen: ‘cogito ergo civis sum’ (ik denk, daarom ben ik een burger). Kritisch denken, lezen, luisteren en vragen; empathisch vermogen ontwikkelen en kennis van de wereld uitbreiden: dat zijn burgerschapscompetenties die waar ook het talenonderwijs aan bijdraagt. In deze blog vertelt Vincent Hernot welke rol literatuuronderwijs hierin kan spelen.

Marie Rickert heeft een proefschrift geschreven over hoe kinderen zich oriënteren op twee verschillende talen als ze in de Duits-Nederlandse grensregio wonen. Rickert heeft veldwerk gedaan bij taaldiverse kinderopvang centra, waar ze door middel van notities, audio-, en video-opnamen kijkt hoe er wordt gemedieerd door verschillende taalideologieën. Lees hier meer over haar promotieonderzoek.