door Fred Sikkens (extern PhD-kandidaat RUG en docent Duits Vechtdal College Ommen)

Van 29 t/m 31 augustus 2022 werd in Innsbruck de 9e internationale conferentie van de International Association for Task-Based Language Teaching (IATBL) gehouden. Een internationaal gezelschap van taalwetenschappers en onderwijsdeskundigen kwam bijeen om over bestaande en innovatieve benaderingen van TBLT van gedachten te wisselen. Een belangrijk doel van de conferentie was vooral ook een brug te slaan tussen de wetenschap en het vreemdetalenonderwijs. 

Sinds december 2021 ben ik als extern PhD-kandidaat aan de RUG verbonden, afdeling Europese Talen en Culturen, waar ik onderzoek doe naar het doeltaalgebruik van leerlingen in het voortgezet onderwijs. Mijn onderzoek focust op de relatie schrijven-spreken in de doeltaal (Duits, Engels, Frans, Spaans) en zet daarbij taaltaken in om te interveniëren. Dat is een belangrijke reden geweest om de conferentie in Innsbruck bij te wonen.

Waarom taaltaken? Waarom TBLT? Met de huidige doeltaaldidactiek bereiken we in het voortgezet onderwijs vaak niet het belangrijkste doel van taalonderwijs, namelijk leerlingen in de doeltaal laten communiceren. Bij task-based learning (TBL) – taakgericht leren – gaat het met name om betekenisvolle communicatie. De focus ligt op het gebruik van authentieke taal met behulp van motiverende, betekenisvolle taaltaken. Bij TBL leren leerlingen taal die zij direct kunnen gebruiken in plaats van grammatica(regels) en losse zinnen en woorden. 

Op de conferentie stonden vele (poster)presentaties, workshops en colloquia gepland. Centraal stonden de presentaties van een viertal keynote speakers, te weten: Martin East, Anke Lenzing, Rhonda Oliver en Marije Michel. Allen lieten op zeer inspirerende wijze hun licht schijnen op diverse facetten van TBLT. Martin East, Professor of Language Education in the School of Cultures, Languages and Linguistics aan de universiteit van Auckland, benadrukte met name de belangrijke taak die we als (moderne vreemde talen) docenten in het onderwijs vervullen: “teachers make a crucial variable in the success (or otherwise) of TBLT”. Als onderwijsgevenden kunnen we het verschil maken. We moeten wel kritisch blijven op wat we doen, openstaan voor veranderingen en bereid zijn te investeren in het onderwijs door onszelf te blijven ontwikkelen. Dit doen we onder andere door naar alternatieve didactische benaderingen te zoeken, zoals bijvoorbeeld die van TBLT.

De meeste onderzoekers presenteerden hun (lopende) studies waarbij de resultaten vaak zeer precies werden uiteengezet. Mij viel met name de professionaliteit en de gedrevenheid van de onderzoekers op. Minstens zo fascinerend als de presentaties zijn de informele contacten die je tijdens een conferentie als deze legt met beginnende en (zeer) ervaren onderzoekers, zelfs met internationaal zeer gerenommeerde taalwetenschappers op het gebied van TBLT, zoals Rod Ellis. Al aan het begin van de conferentie herkende ik Rod meteen en het voelde alsof mijn grote schaatsheld Piet Kleine, Olympisch kampioen op de 10.000 meter in 1976, voor het eerst in levenden lijve tegenkwam. Een aantal boeken van Rod Ellis had ik zelfs in mijn tas meegenomen naar de conferentie. Een handtekening vragen? Toch maar niet. 

Later maakte ik na een georganiseerde stadswandeling in Innsbruck kennis met een dame op leeftijd. Hoe ze heette en waar ze vandaan kwam? Haar naam was Jane en ze kwam uit Kendal in Noord-Engeland. Ze was al gepensioneerd, maar bezocht nog regelmatig conferenties. Ze had zelfs met haar echtgenoot boeken over TBLT geschreven. Pas toen kwam het besef. Ik had kennisgemaakt met Jane Willis. Jane stelde voor om Sachertorte te gaan eten en natuurlijk zei ik geen nee. We hebben nog een uurtje over van alles en nog wat van gedachten gewisseld, waarbij we toch wel steeds weer terugkwamen op het thema taakgericht leren in het onderwijs. Uiteindelijk ging ik samen met Rod en Jane op de foto; natuurlijk bestemd voor deze blog en stiekem toch ook voor mijn privé-fotoalbum.

V.l.n.r.: Rod Ellis, Fred Sikkens en Jane Willis

Na drie dagen conferentie, veel mensen gehoord en gesproken te hebben was ik overtuigd: TBLT is voor iedereen, laag of hoog opgeleid, voor jong en oud, voor leerders met ontwikkelingsstoornissen (dyslexie), voor praktisch en theoretische ingestelde leerlingen et cetera. Het is zoals Marije Michel het verwoordde: “Tasks for everyone, for everyone a Task”.

Terugkijkend op een zeer geslaagde conferentie kijk ik uit naar de volgende editie, die juni 2023 zal worden gehouden in Thailand.

Met dank aan het Vechtdal College Ommen dat het bezoeken van de conferentie in Innsbruck mogelijk heeft gemaakt.