Door Linda Gijsen, Universiteit Utrecht

Op 10 december verdedigde ik mijn proefschrift getiteld Task engagement in virtual pedagogical lingua franca communication. In mijn onderzoek laat ik zien dat het samenwerken van middelbare scholieren aan online interculturele communicatie taken niet alleen bijdraagt aan de ontwikkeling van de doeltaal, maar dat online interculturele uitwisselingen tussen middelbare scholen  vreemdetaaldocenten in staat stelt om de belangrijkste principes van communicatief taalonderwijs in de praktijk te brengen. In de afgelopen decennia zijn er verschillende pogingen gedaan om theoretische modellen te ontwikkelen die ons helpen om beter te begrijpen hoe de mate van taakbetrokkenheid van leerlingen bijdraagt aan het leren van een vreemde taal. Echter, om de huidige onderzoeks- en onderwijspraktijk te verbeteren, is er meer informatie nodig over hoe studenten taalleertaken uitvoeren in authentieke, eigentijdse leeromgevingen en over welke factoren de taakbetrokkenheid beïnvloeden. Mijn promotieonderzoek heeft hier een steentje aan bijgedragen doordat ik een eigen theoretisch model heb ontwikkeld. Ik identificeer in totaal zeven task performance parameters die de manier waarop leerlingen taaltaken uitvoeren kunnen beïnvloeden. Denk bijvoorbeeld aan factoren zoals ’technologie’, ‘taal’,  ‘onderwerp en inhoud’, ’taakmanagement’ enz.

In totaal onderzocht ik zes online interculturele uitwisselingen tussen Nederlandse en Duitse vwo-scholieren binnen de context van het Europees gesubsidieerde Erasmus+ project TeCoLa. De leerlingen voerden taaltaken uit terwijl zij in een virtuele wereld met leeftijdsgenoten samenwerkten en Engels als een pedagogische lingua franca  (PLF) gebruikten. PLF communicatie verwijst naar de interactie die tot stand komt als scholieren de doeltaal gebruiken in een schoolse taalleercontext om te communiceren met buitenlandse leeftijdsgenoten die een andere moedertaal spreken. Ik gebruikte naast het model van de zeven task performance parameters ook een innovatieve methodologie, een zogenoemde tweelaagse benadering, om de taakbetrokkenheid van de deelnemende leerlingen op een gedifferentieerde manier te bestuderen.  

Met mijn onderzoek bied ik vreemdetaaldocenten handvatten voor het ontwerpen en implementeren van vakdidactische interventies die de taakbetrokkenheid van hun leerlingen tijdens online interculturele uitwisselingen kunnen versterken. Zo geef ik een gedetailleerd overzicht van opdrachten die taaldocenten kunnen inzetten tijdens hun lessen om leerlingen voor te bereiden op de online communicatietaken zodat zij optimaal kunnen profiteren van de interculturele interactie. Denk hierbij  bijvoorbeeld aan het vergroten van woordenschat door het gebruik van onderwerp-specifieke woordwebs en het gebruik van Google Translate.  Maar ook aan hands-on workshops waarin de mogelijkheden van bepaalde software in groepen wordt verkend. De studie is interessant voor vreemdetaaldocenten die op zoek zijn naar manieren om hun leerlingen op een vakdidactische verantwoorde manier te begeleiden tijdens online interculturele uitwisseling. Wie er meer over wil weten kan hier het hele proefschrift vinden.